Lang zullen ze leven!

Na weken van relatieve rust, had ik deze week opeens te maken met een volle agenda. Naast het werk, waarover in een volgend blog meer, was het de week van de bijzondere verjaardagen. Op 1 november 1968 zag mijn huidige werkgever, na een zwangerschap van ruim twee jaren, het eerste levenslicht. Toen nog onder het bewind van de koloniale macht, hetgeen toch een stuk minder vriendelijker klinkt dan onder de Nederlandse vlag. Het waren weliswaar de nadagen van het Suriname onder het koninkrijk – het was nog iets meer dan 7 jaren wachten op de onafhankelijkheid op 25 november 1975 – het was ook een periode van relatieve zelfstandigheid binnen het Koninkrijksverband. In die periode van semi-autonomie werd dus de Universiteit van Suriname geboren. Later, in de periode na de beruchte staatsgreep, kreeg het de huidige naam, Anton de Kom Universiteit Suriname. Dit weekeinde was dat dus precies 46 jaar geleden. En omdat de zaterdag blijkbaar heilig is, werd de Dies Natalis dit jaar op vrijdagavond 31 oktober gevierd. Voor Surinamers overigens geen enkel probleem, omdat men toch al de gewoonte heeft om de jarige de avond voor zijn of haar echte jaardag (voor de echte Bakra’s onder ons: nee geen spelfout), de zogenoemde owru jari, flink in het zonnetje te zetten. Gekleed alsof ik naar een formele bijeenkomst ging in Nederland op een koude, maar droge lenteavond, dus met jasje en dasje, had ik vrijdagavond mijn ontgroening in het vieren van de verjaardag van een universiteit. Verschillende formaliteiten kwamen voorbij: Het volkslied, toespraken van de minister van onderwijs en andere hoogwaardigheidsbekleders, wetenschappelijke lezingen, het universiteitslied en verschillende eredoctoraten waaronder die van oud profvoetballer Clarence Seedorf, die tot het gênante aan toe schaamteloos steeds onze Clarence werd genoemd. Toen hij nog actief was als voetballer en regelmatig het oranje shirt aan hand, was hij toch echt één van onze jongens. Ach, het blijft soms een lastige situatie tussen de onafhankelijke natie en de ex-kolonisator. De heer Seedorf, want een eredoctor spreek je toch echt aan met zijn achternaam en niet met onze Clarence, zal zich echter hier niet druk om maken. De brede glimlach op zijn gezicht verraadde dat hij volop genoot van zijn nieuwe prijs in zijn rijk gevulde prijzenkast. Het was tevens het einde van de formaliteiten, waarna de festiviteiten op een informele wijze werden voortgezet aan de pool van het welbekende Torarica hotel. Jawel, nog steeds met jasje en een dasje. Maar, en dat is eigenlijk veel belangrijker, volgens goede Surinaamse gewoonte ook met een hapje en een drankje. Al geven die verklein woordjes de werkelijkheid niet op een juiste weer. Het Parbo bier en de sterke drank stroomden rijkelijk en de bara’s, saté’s en de pasteitjes werden verorberd en gehamsterd alsof men bang was dat het land nog diezelfde avond door een te groot aantal Chikunguya gevallen afgesloten zou moeten worden voor de rest van de wereld. Voor mij was het vooral de kunst om het jasje en het dasje gevrijwaard te houden van de saté- en andere heerlijke sauzen. Sauzen die je overigens als een letterlijke pain in the ass de dag daarna op het kleinste kamertje doen uitroepen dat dit toch echt de laatste keer was dat je je liet verleiden tot deze heerlijke sauzen. Het jasje en het dasje bleven schoon, wat voor mij toch echt meer uitzondering is dan regel, en konden uit en af toen we met een aantal collegae nog wat gingen stappen in de stad. Hetgeen je hier echt niet te letterlijk moet nemen als je een gezellige avond wilt hebben dat langer duurt dan 10 minuten. Al met al een mooi verjaardagsfeestje!

De tweede bijzondere verjaardag was op zondag 2 november, vandaag dus. De kerk op het terrein van het meisjesinternaat Soendersingh, vierde vandaag haar 110^e verjaardag. Een hoogbejaarde leeftijd die inmiddels ook wel terug te zien is in haar trouwe bezoekers. Geen van hen heeft natuurlijk aan de wieg gestaan van de gemeente Soesamatjaar, maar de gemiddelde leeftijd ligt toch wel op het punt waarop de meeste mensen serieus beginnen te denken aan de concrete invulling van het pensioen. Gezien de boodschap die er wordt verkondigd en de attitude van meerdere kerkgangers, die ik beide absoluut niet vind passen bij de naam van de kerk – Soesamatjaar betekent de blijde boodschap - , verbaast het mij niet dat deze gemiddelde leeftijd zo hoog ligt. De verkondiging van een zogenaamde enige echte waarheid en de eeuwige straf die er in het vooruitzicht ligt als deze enige echte waarheid niet wordt omarmd en beleden, is iets waar ik jaren geleden al lang afscheid van heb genomen. En naast mij nog vele meer. Ook hier in Suriname zoals uit de lege stoelen en het hoge grijsgehalte blijkt. Het Christendom, net als overigens de Islam, zijn zoals ik heb geleerd, geloven van de Liefde. En ja: bewust met een hoofdletter geschreven. Het simplistisch prediken over goed en fout, over hemel en hel en over de Drie-eenheid tegenover de Duivel, het afgeven op andere geloofsrichtingen en als een narcist geloven in je eigen waarheid en schoonheid, staan hier in mijn ogen heel ver van af. Ik schreef al eerder dat Suriname een zeer religieus land is en er over en weer een groot respect is naar elkaars geloofsrichtingen en –uitingen. De mensen hebben dit al lang ontdekt. Nog niet alle instituten blijkbaar. Het is voor mij het bewijs dat het spirituele geloof iets volstrek anders is dan het institutionele geloof en ik een aantal jaren geleden een voor mij goede keuze heb gemaakt toen ik me definitief losmaakte van het instituut dat nu PKN heet. De spirituele kant blijft echter boeien en blijft voor mij een bron voor persoonlijke groei en troost.

Vandaag echter geen dag voor vraagtekens en inhoudelijke discussies. Vandaag een dag van feest en blijdschap. Maar bovenal van de goede Surinaamse gewoonte dat een feest pas een feest is als er goed gegeten en gedronken wordt. In dit geval bestond dat laatste natuurlijk uit water en soft. De benaming voor alles waar koolzuur, kleurstoffen en suiker in zit. Geen alcohol blijkbaar in de kerk of de vierkante meters daarbuiten of daaronder. Een echte bijbelkenner ben ik niet, maar wijn was in de tijd van Jezus volgens mij ook een gewild product. Dus had een glaasje rode wijn echt niet misstaan, lijkt me. Het organisatiecomité had echter anders besloten. Dus de overheerlijke maaltijd met roti, rijst, kip en meerdere soorten groenten, werd vergezeld door een flesje water en deze keer na lange tijd weer eens een colaatje. Ook hier was sprake van een geslaagd verjaardagsfeestje, hoewel de tropische regenbui van ruim een uur heftig zijn best deed om één en ander te verstoren. Tevergeefs! De kroon op het werk van de mensen die hier lang aan hebben gewerkt en vele vrije uren hebben besteed aan de organisatie van dit feest en andere festiviteiten en formaliteiten die in dit jubileum jaar hebben plaatsgevonden. En nu met elkaar nadenken hoe de volgende 110 jaren gehaald kunnen worden. En reëler: de volgende 10 jaren!

Mooie en bijzondere verjaardagen dus met de typische Surinaamse gebruiken. Maar één ding heb ik in beide gevallen gemist. Het zingen van dat ene liedje dat ik na vele jaren inmiddels ook weet mee te zingen. Bij deze dan alsnog:

A die mi jere you verjarie, 

A die mi jere you verjarie,

A die mi jere you verjarie,

dang mi kong festeri you!

A no fi koek a no fi sopie,

A no fi koek a no fi sopie,

A no fi koek a no fi sopie,

dang mi kong festiri you!